در دنیای امروز، جابه‌جایی عمودی یکی از مهمترین نیازهای ساختمان‌ها، کارگاه‌ها، انبارها و واحدهای صنعتی است. اما انتخاب بین بالابر هیدرولیکی و آسانسور همیشه چالشی برای کارفرمایان و مهندسان بوده است. آیا هر دوی این سیستم‌ها کارایی مشابهی دارند؟ کدام‌یک مقرون‌به‌صرفه‌تر است؟ در این مقاله به بررسی دقیق تفاوت بالابر و آسانسور از لحاظ ساختاری، عملکردی و کاربردی این دو گزینه خواهیم پرداخت تا بتوانید انتخابی آگاهانه داشته باشید.
آسانسور و بالابر در بسیاری از ساختمان‌های قدیمی و جدید همچنین در کارگاه‌ها و کارخانجات و در محیط‌های صنعتی نصب می‌شوند ، اصولا هر دو وسیله برای جابجایی عمودی به کار می‌روند ولی از لحاظ ساختار و حتی شکل ظاهری تفاوت چشمگیری دارند.
تفاوت بین بالابر و آسانسور
تفاوت آسانسور و بالابر از نظر تکنیکی در حدی است که نمی‌توان یکی از آن دو را به جای دیگری نصب کرد. برای اینکه فرق بین بالابر و آسانسور را متوجه شویم بهتر است تعریف روشنی از این دو سازه داشته باشیم، شاید در لفظ تفاوت چندانی بین این دو کلمه احساس نشود اما هریک از آن‌ها برای شرایط خاصی طراحی شده‌اند.
همانطور که تا اینجای مقاله بررسی شده است، بالابر هیدرولیکی و آسانسور از جنبه‌های مختلفی با هم متفاوت هستند. برخی از این تفاوت‌ها عبارتند از :
-
نوع کاربرد و محیط نصب
آسانسورها بیشتر در فضاهای مسکونی، تجاری و اداری برای جابه‌جایی افراد طراحی شده‌اند در صورتی‌که بالابرهای هیدرولیکی اغلب در محیط‌های صنعتی، فروشگاه‌ها، انبارها و کارگاه‌ها برای حمل بار یا گاهی افراد استفاده می‌شوند.
-
سیستم محرکه
آسانسورها معمولاً از سیستم کششی (با موتور و سیم‌بکسل) استفاده می‌کنند در صورتی‌که بالابرهای هیدرولیکی از فشار روغن داخل سیلندر برای بالا و پایین رفتن بهره می‌برند که نیاز به موتور و پمپ هیدرولیکی دارند.
-
هزینه نصب و نگهداری
بالابرهای هیدرولیکی ثابت معمولاً هزینه نصب اولیه پایین‌تری دارند. آسانسورها به دلیل پیچیدگی سیستم و نیاز به تجهیزات خاص (اتاق موتورخانه، ریل‌گذاری دقیق) هزینه بیشتری در بر دارند. در زمینه نگهداری نیز، بالابرهای هیدرولیکی ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر هستند.
-
سرعت و ظرفیت جابه‌جایی
آسانسورها سرعت بالاتری دارند و برای ساختمان‌های بلند بسیار مناسب هستند. بالابرهای هیدرولیکی سرعت پایین‌تری دارند و معمولاً برای فواصل عمودی کم تا متوسط طراحی می‌شوند.
-
نیاز به موتورخانه و فضای فنی
بیشتر آسانسورها نیاز به موتورخانه و فضای نصب تجهیزات فنی دارند. بالابرهای هیدرولیکی معمولاً در فضایی کوچک‌تر قابل نصب هستند و موتورخانه ندارند یا فضای کمتری اشغال می‌کنند.
-
ایمنی و استانداردها
آسانسورها دارای استانداردهای سخت‌گیرانه‌تری هستند زیرا مستقیماً با حمل افراد در ساختمان‌های مسکونی و اداری تجاری در ارتباط هستند. بالابرهای هیدرولیکی نیز ایمنی بالایی دارند ولی قوانین آن‌ها نسبت به آسانسور انعطاف‌پذیرتر است، مخصوصاً در حوزه حمل بار.
-
سایر نقاط تمایز
بالابرهای هیدرولیکی در هر نقطه‌ای امکان دسترسی به شما خواهند داد و مثل آسانسورها محدودیت طبقه‌ای و در نقاط خاص ندارند.
یک آسانسور دستگاه بالابرنده دائمی است که طبقات تعریف شده‌ای را سرویس می‌دهد و شامل کابینی است که افراد اجازه دسترسی به آن را دارند و می‌توانند در طبقات مختلف پیاده و سوار شوند و به صورت عمودی در ساختمان حرکت می‌کند. آسانسورها نسبت به بالابرها ایمنی بیشتری دارند و برای آن‌ها استاندارد و بیمه تعریف شده است.
از یک بالابر برای حمل نفر یا بار در شرایط مختلف استفاده می‌شود. بالابرهای هیدرولیکی عموما با استفاده از سیلندر، پیستون، مخزن روغن ، پمپ و جک بالا و پایین می‌روند. این بالابرها هر روزه بیشتر و بیشتر در جامعه استفاده می شوند. که به صورت ثابت و متحرک قابل سفارش هستند.
در صورتی که از بالابر برای جابجایی نفرات استفاده شود، حتما نیاز به کابین دارد اما بالابرهایی که برای انتقال بار و خودرو هستند نیازی به کابین نداشته و فقط از کفی استفاده می شود. بالابرها در دسته بندی کلی به دو دسته تقسیم می‌شوند. بالابرهای ثابت و بالابرهای متحرک که بالابرهای ثابت نیازمند یک چاهک جهت جمع شدن دستگاه هستند.
همچنین مطالعه کنید ” عوامل مهم در تعیین قیمت بالابر هیدرولیکی ”
انواع بالابرهای هیدرولیکی
انواع مختلفی از آسانسور و بالابر وجود دارد که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم :
1- بالابر نفربر Pasengor Lift (مسافربر – مسکونی – تجاری)
2- بالابر کالا Goofs Lift ( حمل غذا – زباله )
3- بالابر برانکارد Strether Lift
4- بالابر تلسکوپی Capsul Lift
6- بالابرهای دو طرفه برای بالابردن اتومبیل ها Tow Speed Outo ( حمل خودرو )
7- بالابرهایی با ولتاژ متفاوت و فرکانس متفاوت V.V.V.F Lift
هوم لیفت (Home Lift) چیست ؟
Home Lift یا بالابر آسانسور نمونه‌هایی از بالابرهای هیدرولیک هستند که به امکانات آسانسوری مجهز می‌باشند. که در اصطلاح به آن‌ها مینی آسانسور گفته می‌شود. اگرچه ممکن است این تشابه تا جایی باشد که هوم لیفت را از یک آسانسور هیدرولیک نتوان تشخیص داد و لیکن آسانسور هیدرولیک شامل استانداردهای ملی می‌باشد ولی هوم لیفت یک بالابر پیشرفته محسوب می‌شود که شامل استاندارد نیست. اما از لحاظ سیستم و عملکرد تفاوت زیادی ندارند و اکثر تجهیزات مشترک می‌باشد.
هوم لیفت در ساختمان‌هایی پیشنهاد می‌شود که فضای کافی برای آسانسور و اجرای استانداردهای آن را نداشته باشند و نمی‌توان در این ساختمان‌ها تخریب و تغییراتی ایجاد نمود.
موارد استفاده از بالابرهای هیدرولیکی
این بالابرها عموما در صنایع مختلف در قسمت‌های تولید – انبار و خدمات استفاده می‌شوند. بالابرهای هیدرولیکی سیار می‌توانند از نوع ریلی آلومینیومی یا آکاردئونی باشند. عموما بالابرهای ریلی برای کارهای خدماتی و جابجایی بارهای سبک و بالابرهای آکاردئونی برای جابجایی بارهای سنگین و حجیم قابل استفاده هستند.
انواع آسانسور
آسانسورها خود به دودسته تقسیم می‌شوند:
- آسانسورهای خانگی، بیمارستانی و نفربر
- آسانسورهای صنعتی که در نوع خود به چند گروه مجزاء تقسیم می شوند : آسانسور کارخانه به آسانسورهای بدون گیربکس و با گیربکس، آسانسورهای خودروبر ، آسانسورهای فروشگاه‌های تجاری و انبارهای طبقاتی.
کلایر تولیدکننده بالابر ثابت آکاردئونی است که به منظور انتقال ایمن بارهای سنگین با ارتفاعات مختلف و در ابعاد مختلف می‌باشد.
آسانسورهای صنعتی
در کارخانه‌ها و کارگاه‌های صنعتی پیشرفته در دنیا و مخصوصا در صنایع خاص از قبیل نف ، گاز ، پتروشیمی و معادن، کارخانجات سیمان و معادن و سیلوها نیاز زیادی به راه اندازی آسانسور صنعتی و آسانسورهای کارگارهی و نیز آسانسورهایی که قابلیت ضد انفجار، ضد گردوغبار و ضد آب دارند حس می‌گردد.
آسانسور کارگاهی برای حمل بارهای سنگین ساخته شده و مکانیزم آن‌ها مناسب جابجایی بار می‌باشد، آسانسور صنعتی قابلیت حمل بار و نفر را همزمان دارد و با ایمنی بالا قابل نصب می‌باشد. انواع آساسنسور های صنعتی عبارتند از :
- آسانسور صنعتی درون چاهک
آسانسور صنعتی که درون چاهک آسانسور نصب می شود و ریل های آن T9–T16 استاندارد آسانسور می باشد، که موجب حرکت نرم و ایمن می شود.
- آسانسور صنعتی ستونی
آسانسور صنعتی که بر روی نمای ساختمان نصب می‌گردد و دارای قطعات 3 متری می‌باشد که روی یکدیگر مونتاژ می‌شوند. سیستم حرکتی آن‌ها کششی یا با راک و پنیون می‌باشد.
جمع بندی تفاوت بین بالابر و آسانسور
مهمترین تفاوت بین بالابر و آسانسور، زمینه استفاده از آن‌ها است در چه محلی و برای چه مقصودی استفاده خواهند شد ؟ آسانسور یک سازه‌ی دائمی و ثابت است برعکس بالابر که ممکن است ثابت یا سیار باشد.
در نهایت متذکر میشویم که بالابرها و آسانسور علیرغم اینکه به شما حس یکسانی را القاء می‌کنند و در کل وظیفه انتقال جابجایی عمودی دارند، اما در نحوه‌ی عملکرد و روش‌های ساخت بسیار متفاوت هستند. پیشنهاد ما به شما برای رسیدن به درک بالاتر در شناخت بالابرها و موارد استفاده‌ی آن‌ها ، مطالعه‌ی مقالات دیگر در سایت کلایر می‌باشد.
همچنین مطالعه کنید ” مراحل ساخت یک بالابر ”
اگر هدف شما نصب یک سیستم جابه‌جایی در ساختمان مسکونی یا تجاری بلندمرتبه است که حمل افراد در اولویت قرار دارد، آسانسور گزینه بهتری است. اما اگر به دنبال راهکاری اقتصادی، کم‌هزینه و کارآمد برای حمل بار در کارگاه یا انبار هستید، بالابر هیدرولیکی انتخابی مناسب، ایمن و کم‌هزینه خواهد بود.
کلایر تولیدکننده بالابر ثابت و سیار آکاردئونی و ستونی در سطح کشور است. این مجموعه در حال حاضر در زمینه تولید آسانسور و یا بالابرهای کابلی فعالیت ندارد.
پیشنهاد میکنم بخوانید 
کارخانه و دفتر مرکزی:
