سقوط اجسام از ارتفاع بخصوص در هنگام کار بر روی بالابر که یکی از پرکاربردترین وسایل کار در ارتفاع میباشد، از حوادثی بحساب میآید که علاوه بر آسیب و خسارات جانی به افراد در حال تردد، باعث خسارت به تجهیزات و در نتیجه اختلال در روند پروژه میشود.
توصیهی اکثر سازمانهای ایمنی داخل و خارج کشور جهت جلوگیری از بروز چنین حوادثی، خودداری تا حد ممکن از کار در ارتفاع است. اما حضور در ارتفاع در بسیاری از صنایع و جهت انجام فعالیتهایی نظیر نصب، سرویس و تعمیرات، نظافت، تخلیه و انبار، کار بر روی سازه و سقف و … اجتناب ناپذیر است.
توجه به این نکته حائز اهمیت است که بالابر، به عنوان یکی از ایمنترین وسایل جهت کار در ارتفاع بحساب میآید که به نسبت داربست، نردبان، چهارپایه و … از ایمنی بیشتری جهت کار در ارتفاع برخوردار میباشد. با توجه به موارد گفته شده، پیشگیری از سقوط اشیاء از اهمیت ویژهای برخوردار است. در ادامه این مقاله به بررسی راهکارهایی جهت پیشگیری از این اتفاقات حین کار میپردازیم.
مشاهده انواع بالابر جهت کار ایمن در ارتفاع ” کلیک کنید ”
چرا باید سقوط اجسام از ارتفاع را جدی بگیرید ؟
سقوط اشیاء هرچند کوچک، میتواند خطرات قابل توجهی ایجاد کند. بر اساس قانون گرانش، جسم جامدی که از ارتفاع 20 متری به پایین سقوط کند در عرض 2 ثانیه با سرعت 43.8 مایل بر ساعت به زمین برخورد میکند. همان جسم اگر از ارتفاع 32 متری رها شود، در عرض 3 ثانیه با سرع 65.8 مایل بر ساعت با زمین برخورد میکند. با توجه به این آمار میتوان نتیجه گرفت که هرچقدر ارتفاع سقوط اجسام بیشتر باشد، سرعت آن جسم در هنگام برخورد بیشتر و متعاقبا خسارت آن بیشتر خواهد بود.
همچنین بهتر است بدانید اگر یک خودکار 55 گرمی از ارتفاع 70 متری پایین بیفتد، پتانسیل نفوذ به یک کلاه سخت را دارد. در بسیاری از موارد جراحات و مرگ و میر ممکن است توسط سادهترین ابزار و کوچکترین اجسام ایجاد شود. همه چیز به مکان، نحوه و سرعت سقوط و برخورد جسم بستگی دارد.
دستورالعمل انجمن بینالمللی بالابر در ارتباط با سقوط اشیاء از روی بالابر ” مشاهده کنید ”
راههای پیشگیری از سقوط اشیاء از بالابر
- ابزار آلات را در جعبه ابزار تعبیه شده روی پلاتفرم دستگاه قرار دهید. البته در صورتی که بالابر شما این امکان را داشته باشد. (کلایر، در پلاتفرم بالابرهای خود، جعبه ابزاری جهت این امر تعبیه نموده است)
- تمامی اجسام و ابزار در ارتفاع باید محکم شوند.
- پیش از حرکت به سمت ارتفاع، اشیاء موجود در جیبهای خود مانند گوشی تلفن، خودکار و ابزار را تخلیه کنید.
- اشیاء و ابزارآلات را روی نردههای محافظ (هندریل) آویزان نکنید.
- کلاه ایمنی خود را با استفاده از بند موجود، زیر چانه محکم کنید.
- تمامی افرادی که در منطقهی کاری حضور دارند، ملزم به استفاده از کلاه ایمنی میباشند.
- از وسایل حفاظت فردی (PPE) لازم جهت کار در ارتفاع استفاده کنید.
- از پرتاب کردن ابزارآلات از بالابر به پایین و یا برعکس خودداری کنید.
- از شوخی کردن و سهلانگاری در هنگام کار در ارتفاع اجتناب کنید.
- قبل از استفاده، کف پلاتفرم بالابر را از هرگونه ابزار، سنگ، خاک و …. پاک کنید.
- از قرار دادن بار اضافی و یا باری خارج از محدودیتهای تعریف شده توسط تولیدکننده اجتناب کنید.
- اطمینان حاصل کنید، هیچ جسم شل و آویزانی روی بالابر وجود ندارد.
- از حمل ابزار و اجسام بلااستفاده درون بالابر خودداری نمائید.
- پیش از استفاده از بالابر، شرایط جوی (وزش باد، صاعقه، کاهش دید و …) را در نظر بگیرید و در صورت نامساعد بودن آب و هوا، کار را به زمانی دیگر موکول کنید.
- زمانی که در معابر عمومی مشغول فعالیت هستید، با استفاده از نوار خطر و یا تابلوهای هشدار (از جمله خطر سقوط بار و …، اطلاعرسانی لازم را به عموم انجام دهید.
- اپراتور بالابر نباید بار را از بالای سر افراد بالابرده و یا جابجا کند.
- در صورتی که خطر سقوط غیرقابل اجتناب است، منطقه را از تردد افراد خالی و به نوعی منطقه ممنوعه ایجاد کنید.
- در محیط کار حتما جعبه کمکهای اولیه موجود باشد و همچنین فرد آموزش دیده در محیط حضور داشته باشد تا در صورت بروز حادثه، بتوان اقدامات اولیه را انجام داد.
سیستمهای حفاظتی سقوط هنگام کار در ارتفاع
برخی شرکتها برای ارتقاء ایمنی ممکن است اقدام به نصب سرپوش و توری محافظ در اطراف سبد بالابر کنند تا اگر جسمی به پایین سقوط کرد، روی آن بیفتد و از برخورد با افراد و زمین جلوگیری شود. این توریهای محافظ سبد بالابر را در بر میگیرند تا اطمینان حاصل شود که هیچ حادثهای اتفاق نمیافتد.
با این وجود، وجود چنین تجهیزاتی ممکن است تا حدودی برای برخی فعالیتها باعث ایجاد اختلال و کندی شود که لازم است در این مورد با متخصصان ایمنی کار در ارتفاع مشورت کنید.
آموزش ایمنی به اپراتور بالابر
آموزش ایمنی اجسام در حال سقوط برای اپراتورهای بالابر بسیار مهم است. این آموزشها به بررسی نکات و توصیههای لازم جهت پیشگیری از سقوط اشیاء میپردازند.
همچنین نحوهی استفاده صحیح از تجهیزات حفاظت فردی (PPE)، به آنان آموزش داده میشود که یکی از الزامات کار در ارتفاع میباشند. اگرچه PPE نمیتواند از سقوط اجسام از روی بالابر جلوگیری کند، اما میتواند به اپراتور و همچنین سایر کارکنان حاضر در محیط کمک کند تا خطر برخورد ناشی از این سقوط را کاهش دهند.
استفاده از تجهیزاتی از جمله عینک محافظ، دستکش و کفش مناسب، هارنِس (طناب ایمنی)، کلاه ایمنی و … همگی در کاهش خطر بروز حادثه مؤثر خواهند بود.
توجه داشته باشید حتی کارگرانی که آموزش ایمنی را دیده باشند، در معرض خطر قرار دارند. به عنوان مثال ممکن است ابزاری از دست وی به طور ناخواسته و غیرارادی رها شود. در این وضعیت فرد باید بداند چه اقدامی انجام دهد و نسبت به این حادثه چه واکنشی نشان دهد تا از افزایش خطر جلوگیری بعمل آید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله ” اهمیت آموزش ایمنی به اپراتور بالابر ” را نیز مطالعه فرمائید.
جمع بندی
سازمانهای ایمنی بخصوص سازمان ایمنی و بهداشت شغلی (OSHA) به طور گسترده دستورالعملهایی جهت رعایت نکات جلوگیری از سقوط اجسام از بالابر را در نظر گرفته است. توجه به این نکات توسط کارفرمایان، تولیدکنندگان تجهیزات کار در ارتفاع، کارشناسان ایمنی محیط و همچنین کارگران، جزء الزامات هر شغلی به حساب میآید.
به طور کلی، بروز حادثه غیرقابل اجتناب است اما با انجام اقدامات ایمنی مناسب، استفاده از تجهیزات با کیفیت و ایمن و همچنین آموزش کافی، میتوان این احتمال را به حداقل رساند.